نیاسر یکی از مکان هایی است که تاریخ و طبیعت را در هم آمیخته است. اگر می خواهید در فضایی خنک از دیدن مناظر طبیعی لذت ببرید توصیه می کنیم سفری یک روزه به نیاسر داشته باشید. با ما همراه باشید تا جاذبه هایی از نیاسر را به شما معرفی کنیم که کمتر افرادی از آنها بازدید کرده اند.
نیاسر کجاست؟
فاصله نیاسر تا کاشان : نیاسر در حدود ۳۰ کیلومتری شمال غرب کاشان و در محله قدیمی سرکمر (شهیدبهشتی) واقع شده است. این شهر دارای حدودا ۴۱ باب مزرعه و ۴۰ روستا و دهکده می باشد.
نیاسر منطقه ای خوش آب و هوا در شهرستان کاشان، از توابع استان اصفهان است. این شهر در کنار کویر نمک کاشان و آران و بیدگل قرار دارد.
این شهر منطقه ای باستانی است که آثار بجای مانده آن به دوره های ۶ و ۷ هجری برمی گردد. کلمه نیاسر به معنی سایه و سرما است و به خاطر داشتن همین ویژگی ها این شهر مورد توجه پادشاهان ساسانی قرار داشت. آب و هوای کاشان گرم و خشک و در زمستان سرد و کوهستانی است.
علت داشتن آب و هوای خنک و طبیعت دلنشین این منطقه بر خلاف ویژگی آب و هوایی آن، و جود آبشار مرتفع نیاسر است. آب این آبشار از چشمه تالار اسکندریه که کنار چهارطاقی (آتشکده ساسانی) قرار دارد، سرچشمه میگیرد.
ارتفاع ابتدای آبشار تا پای آن ۲۵ متر است و ارتفای پای آبشار تا عمارت کوشک ۵۳ متر است. همچنین ارتفاع این آبشار زیبا از سطح دریا نیز ۱۶۸۰ متر است.
آبشار در فصل پاییز کمترین میزان آب را دارد و در فصل زمستان به بیشترین مقدار خود می رسد. در مسیر آن ۱۳ آسیاب وجود داشت که اکثر آنها بجز آسیابی که در پای آبشار است تخریب شده اند.
جاهای دیدنی نیاسر کاشان
نیاسر کاشان، آثار تاریخی فراوانی را در خود جای داده است. وجود این بناها بیانگر تاریخ قدیمی و پر فراز و نشیب این منطقه است. جاذبه های گردشگری نیاسر که در ادامه به شرح آن می پردازیم عبارت اند از :
۱) چهارطاقی نیاسر
۲) آبشار نیاسر
۳) گرمابه صفوی
۴) پناهگاه زیرزمینی معروف به غار رئیس
۵) چنارهای کهنسال نیاسر
۶) نیایشگاه مجاور آبشار (مسجد کنونی)
۷) باغ تالار نیاسر
۸) کوشک نیاسر
بعد از چمشه ای که در پایین این آتشکده قرار دارد بازدید نمایید. سپس ماشین را در پارگینگ باغ تالار نیاسر پارک کنید و از آنجا به سمت پارک و غار تاریخی حرکت کنید.
جاذبه های ناشناخته و کمتر دیده شده در منطقه تاریخی تفریحی نیاسر
باغ تاریخی تالار نیاسر ، آتشکده یا چهار طاقی، غار رئیس و چشمه اسکندریه در نزدیکی هم قرار دارند. برای بازدید از همه این آثار دیدنی باید از مسیر روبروی هتل سبز به سمت بالا حرکت کنید. وقتی به بالا رسیدید ابتدا به سمت آتشکده بروید که لازم نباشد دوباره مسیر را برگردید.
چهارطاقی نیاسر
این بنای باستانی از اواخر دوران اشکانی یا اوایل دوران ساسانی به یادگار مانده است. با وجود اینکه چهارطاقی نیاسر ، از قدیمی ترین چهارطاقی ایران است کماکان سالمترین چهارطاقی باقی مانده ایران است. این بنا به آتشکده ساسانیان معروف است و در شهر نیاسر ، در حوالی چشمه اسکندریه واقع شده است.
گرچه پژوهشگران برای این چهارطاقی کاربری های متفاوتی مانند نشان راهیابی، بنای یادبود، آتشگاه و مقر بزرگان را محتمل دانسته اند. این ساختمان به صورت اتاقی با اضلاع ۱۴*۱۴ به همراه یک گنبد بر فراز صخره ای ساخته شده است.عده ای معتقدند آتشکده چهارطاقی را اردشیر بابکان ساخته است. همچنین بر این باور هستند که این اولین معبد و آتشکده ای است که سلسله ساسانی بنا کرده است. معماری این آتشکده به خوبی یک گنبد ساسانی را نشان میدهد. این بنا مثل بقیه آتشکده های عصر ساسانی بر پایه مربعی شکل ساخته شده است.
مصالح به کار رفته در این بنا سنگ و گچ است. به نظر می رسد که گنبد اصلی آتشکده در گذشته فرو ریخته و بعدها به شکل گنبد اسلامی بازسازی شده است.
غار نیاسر کاشان
این غار یکی از غارهای مصنوعی است که توسط نوع بشر ساخته شده است. این مکان برای اجرای اعمال مذهی مورد بهره قرار می گرفت. پژوهشگران قدمت غار را به اوایل دوران پارت ها تخمین زده اند. غار سه طبقه دارد و شامل تونل ها، راهروهای تنگ و طولانی و چاه های متعدد می باشد.
این چاه ها به قدری عمیق هستند که بدون تجهیزات پیشرفته امروزی، دسترسی به آنها ممکن نیست. از غار نیاسر با نام های مختلفی مانند غار رئیس، سوراخ ویس و غار ویس یاد می شود. به دلیل پر پیچ و خم بودن این غار، توصیه می کنیم حتما این مسیر را با راهنما طی کنید.
حمام و آسیاب آبی
یکی دیگر از آثار تاریخی نیاسر ، حمام و آسیاب آبی است. طبق تحقیقات پژوهشگران و نوع معماری استفاده شده در آن، قدمت این بنا را به دوران صفویه منتسب داده اند. معماری حمام و نحوه انتقال آب به داخل آن بسیار جالب و دیدنی است. آب از آبشار به وسیله کول های گلی به داخل هشت گوش میریزد.
آب از آنجا به داخل حمام هدایت می شود و سپس به کل حمام منتقل می شود. سوخت حمام هیزم است و حمام دارای خزانه می باشد.
آسیاب آبی
نحوه کارکرد و گردش آسیاب آبی هم از طریق آب آبشار انجام میشد. از آسیاب برای خرد کردن گندم و جو استفاده می کردند. آب ذخیره شده در تنورها به وسیله کول باریکی با فشار زیاد روی چرخ آسیاب ریخته میشد.
این امر موجب حرکت چرخ های آسیاب می شد. معماری آسیاب مشابه حمام است و از لحاظ قدمت احتمالا متعلق به همان دوران می باشد.
باغ تالار نیاسر کاشان
باغ تالار نیاسر بزرگترین پارک نیاسر است که شامل امکانات زیادی برای مسافرین گرامی می باشد. این باغ در دوران ساسانی بناها و قصرهای زیبا و باشکوهی را در خود جای داده بود. در گذر زمان این بناها رو به نابودی رفته است. اکنون تنها کوشک از این باغ تاریخی برجای مانده است که یادگاری اواخر عهد صفوی است.
علاوه بر مکان های تاریخی و دیدنی نیاسر ، طبیعت زیبای آن نیز زبانزد است. در این منطقه گیاهانی وجود دارد که هرکدام مصارف دارویی خاصی دارند. به عنوان مثال پرسیاوش برای سینه درد و سردرد است. علف شوره نیز برای کمردرد و سردرد می باشد. از خیار بوته مار (هندونه مار) نیز برای درد پا استفاده می کنند.
آیین میترا در تاریخ نیاسر
در کتاب آیین مهر نوشته هاشم رضی آمده است که آب در آیین میترا دارای اهمیت زیادی بوده است. یکی از آداب پیروان مهر، شست و شو و غسل است. برای شرکت در مراسم ستایش مهر افراد می بایست تا مدت چهل شبانه روز با آدابی خاص خود را غسل می دادند و ضربات تازیانه را تحمل می کردند.
در مهرابه ها هم چاه آب یا چشمه های جوشان وجود داشت. به همین دلیل کف مهرابه ها را حضر می کردند. آبشار هم گواه دیگری است که احتمالا غار نزدیک آن معبدی متعلق به پیروان آیین میترا بوده است.
امروزه هم اهالی محله سرکمر و برزه زن در روز عید قربانی در کنار چشمه اسکندریه، گاوی را قربانی می کنند. خون آن را به آب میریزند تا به قسمت های دیگر و آبشار بریزد. زیرا اعتقاد دارند این کار سبب پر برکت شدن و پر آبی می شود.
مراسم گلاب گیری
وقتی کلمه گلاب گیری به زبان می آید، گلاب گیری کاشان در ذهن تداعی می شود. جالب است بدانید به علت موقعیت جغرافیایی خاص نیاسر گل های محمدی این منطقه زودتر از نقاط دیگر کاشان به ثمر می نشیند. مراسم گلاب گیری در این شهر از اواسط اردیبهشت شروع می شود و تا پایان خرداد ادامه دارد.
ممکن است بعد از خواندن این مقاله فکر سفر به کاشان به سرتان افتاده باشد. به هر حال دیدنی‌های کاشان کم نیستند. از باغ فین و حمام فین گرفته تا خانه‌های تاریخی کاشان که نظیر ندارند. پیشنهاد می‌کنم همین حالا برای اجاره سوئیت و اقامتگاه بومگردی در کاشان وارد سایت پینورست شوید و متناسب با بودجه و سلیقه‌تان انتخاب کنید.